Cada annu in Orthullč sos murradores de Sardigna e de su Mediterrąneu si obiant po su campionadu sardu de sa murra, chi ocannu at lņmpidu sa de łndighi editziones.
In su mese de austu (ocannu fiat su noe), in sa bidda
ogiastrina a lącana cun sa Barbągia e sa Baronia, su Sņtziu
Culturale Roberto Mulas aparitzat su Campionadu sardu de sa murra
su torneo prus connotu de Sardigna. E non semus alleghende de murra
sarda ebbia: ocannu semus lņmpidos a su de ses campionadu, mutidu
Atņbiu internatzionale de sos murradores de su Mediterrąneu.
Pigant parte rapresentantes de totu is pņpulos chi giogant a sa
murra, chi amostrant sa giogada issoro e si dda giogant peri cun is
murradores sardos. Ocannu sa new entry sunt istados is cadalanos de
Juan Carlos de la Rąpita, una bidda de piscadores de sa Cadalłnia
de giosso.
Cale sunt is atividades de su Sņtziu bostru?
Su Sņtziu simpignat in totu is chistiones a inghģriu de sidentidade
sarda e de sa cultura de su Pastoriu.
In su 2004, cun unu cumbčnniu istobiladu, amus printzipiau unu
progetu chi depet de lņmpere a sa valorizatzione de unu de sos
produtos prus bonos de su pastoriu sardu, chi est su Cągiu de
Crabitu. Sidea est cussa de ddu fąere bessire dae sa
clandestinidade, gherrende de ddi dare rčgulas pro ddu fąghere
cunforma a is normas alimentares. Mancat galu unu tretus de fąere,
pro tčnnere unu cągiu de primmu calidade, ma semus bene afilados e
giai como, custa casta de casu (chi si podet nąrrere siet su prus
antigu de su mundu) si podet cumercializare.
Dae su 1998 semus faghende una chirca a pitzu de su Cąntidu a
Tenore in sOgiastra de susu e mascamante in Orthullč (chi est s'łnica
bidda ogiastrina chi at serbadu custa traditzione musicale).
Ąteras chircas, paris cun istudiosos de sa matčria, semus faghendende
pro sos canes antigos sardos, pesendende peri caligunu intre sos
chi fiant prus simbigiantes a sos nostranos.
In su 1998, a pustis de una chirca cun sos antzianos, amus torradu a
bogare a pģgiu su Maimone (mąscara de su carrasecare orthulleinu)
e semus sighende su progetu de muralismu Memoria e identidade,
in ue faghimus pintare sos sugetos bogados dae sas fotografias
antigas de sa bidda. E pro tancare cun su chi semus alleghende como,
est istadu su Sņtziu nostru in su 1998 a ąere arguidu su primu
torneu ufitziale e autorisadu de sa murra, 11 annos a como.
Amus annodadu ca in sa organizatzione de sa murra de Orthullč, totu est in sardu, dae su manifestu a is inditos in bidda, a su cummentu de su speaker. Proite ais fatu custu issčberu?
E proite nono? Mascamente sa murra est giogada in ambientes prus
acapiados a sa limba sarda. Amus gherradu de nde bogare totu su chi
fiat 'folclore' e impreamus su sardu cun sa dignidade chi ddi deghet.
Non est prus folclorismu, in sa manifestatzione su sardu est
normalidade, est in su computer, in internet, in su listinu de is
prčtzios, in sa sinnalčtica. Ma peri chi non fiat istada una
chistione de murra o de cosa liada a su connotu su sardu bi fiat
imbucadu cun onore etotu. Su sardu est a dd'impreare in cale si siat
cuntestu. Paris cun s'ingresu, limba internatzionale. Cun s'ordģngiu
de su sardu in su Campionadu, deo impreo custa allega: paret de
čssere in Sardinna. A tempos de oe, chin totu sos dillģrios de
custu mundu, chi nos cumparimus a bģdere simprus de sas festas,
paremus dessere turistas-istrąngios in domo nostra.
Is giogadores acudint dae medas biddas. Comente est chi si cumprendent?
Sos giogadores benint dae totu sa Sardigna e si cumprendent a pare.
Peri chi tčngiant diferčntzias fončticas, sa limba cudda est, su
sardu. Amus a pņdere nąrrere ca su giogu de sa murra est fortzis
unu de sos primmos esčmpios de istandardizatzione: in sa betada de
sos pņddighes, sa summa est aboghinada cun is matessi faeddos dae
totus, dae logudoro a Barbągia a Campidanu chi čsseret: (unu),
duos, tres, bątero, chimbe, ses, sete, oto noe, murra (deghe).
Mancu unu giughet imbaros a ddos nąrrere a gasi, e est su ghetu
comunu sardu.
S'editzione de ocannu, comente est andada?
Sa cosa prus bella sunt istados is Cadalanos. Una tropa de 42
giogadores chi ant allirgadu su logu. Gente de mare cun gente de
monte, piscadores in una bidda de crabąrgios e porcąrgios.
Pro sa bidda de Orthullč ite bolet nąrrere a ospitare su Campionau Sardu de sa Murra?
Est un'acasione in prus de obiare gente sarda e de foras. Atobiendedda
cun sa cultura nostra berdadera, non cun su folclore. Sa gente
aparitzat lompidņrgios, posadas pro acolligire is istrąngios. Est
s'acasione de fąere tastare is cosas bonas de sa coghina, comente
sos culurgiones e su presutu. Si faghet connņschere su fatņrgiu,
sos trabballos fatos cun s'iscraria e ateras artisanias de sa bidda
nostra. Non est una festa pro sos turistas, est una festa pro sos
sardos e sos istrąngios, e prņpiu po more de custu sos turistas s'agatant
bene, ca non sunt pompiende una mascarada, ma est una festa de beru.
Cale est su trabballu pro fąghere torrare is contos?
Mannu. A su cumentzu amus fatu sa corda a sa musca. Como sos entes
płbblicos ant connotu s'importąntzia de s'eventu e sunt donende
una manu de agiudu. Mascamente sa Provģntzia de Ogiastra est
agiudende pro ddu fąghere bčnnere un'atņbiu internatzionale.
Bos ant copiadu in ąteras biddas, proite como tutu paris aparitzant torneos de murra.
Sa murra est unu giogu chi apartenet a su Populu sardu, non semus
nois sos meres. Nos faghet prasere chi in ąteras biddas siant
arguende torneos e cando podimus ddos agiudamus puru.
Nois in su 1997 amus fatu una chirca giurģdica e amus cumprčndiu
ca si podiat arguire una torneo legale e autorizadu. Nos dispiaghet
solu ca in certas biddas ponent dinare e a bias si ponet in mesu
certa murrumballa, comente si narat, chi a bellu a bellu podet
fąghere dannu a custu giogu. Dd'amus bidu peri pro ąteras
disciplinas comente su dinare afelenat e abolotat su logu.
Programmas pro ocannu chi benit?
Amus a incurare mascamente s'atņbiu internatzionale. Est benende
unu puntu de riferimentu pro totu su mundu de sa murra mediterrąnea.
In prus, semus pro cuncruire unu giassu internet nou
www.sociurobertomulas.org (chi sat a atzłnghere a su de como
www.samurra.org) e chi at a ospitare totu is atividades
contivigiadas dae su Sņtziu e non solu sa murra.
Pro tancare, sa murra at a lņmpere a is Olimpģades?
Pro como est mčgius chi abbarret in su coro de sos sardos e de sos
ąteros pņpulos chi dd'ant connota.
Torramus grątzia a Fabrģtziu Vella e a su Sņtziu suo, pro nos
ąere mustradu ca su caminu nostru est a ddu fąere faghende,
sena murrłngios e sena istraviare, cun s'istima pro sa terra e sa
cultura nostra.
|