SU GIASSU
Domo
Ite est Diariulimba
Sa gerèntzia de Diariulimba
Su Sòtziu Limba Sarda
Organigramma de su Sòtziu
LINKS
ARCHIVIU annu pro annu 
Pro retzire sa lìtera de noas
ISCRIENOS
diariulimba@sotziulimbasarda.net



Diretore:  Micheli Ladu - Editore: Sòtziu Limba Sarda
CHISTIONES

25/10/2008 
Chie truncat s'iscola, guvernat de ignorante 
[de Dalila Tinti]

Mi praxit meda su chi scrit Gianfrancu Pintore in custas paginas, cumenti puru in su blog cosa sua: issu est donendi unu contributu de importu a sa chistioni de sa limba e a medas atras cosas chi pertocant su ruolu de is istitutzionis sardas e s’interessiu generali de sa Sardinnia.S’urtimu articulu però m’est abarrau unu pagu indigestu: difatis po sighiri a criticai sa scola e s’universidadi po su chi ant fatu o non ant fatu in favori de sa lingua sarda, immoi ddas donat nexis chi non tenint.

Fueddu po sa scola primaria.

Issu narat:

Como est totu unu pranghe pranghe ca in Sardinna si cherent tancare sas iscolas in sa biddas minores, a riscu de disparèssida. Ma in Itàlia sas biddas gasi sunt prus de 2800: pro ite in ive eja e inoghe nono? In ite sas iscolas sardas sunt diferentes dae sas italianas, si non si ponet mente chi s'ùniga resone est in su fatu chi in Sardinna b'at una limba diferente dae s'italianu?

Custu arrexonu propriu non ddu cumprendu. Su fatu chi in Italia puru ddoi siant scolas in biddas piticas chi sa ministra bolit serrai non giustificat nudda: is iscolas non depint serrai né in Sardinnia e nemancu in Italia, ca una bidda, specia chi est pitica, chentza sa scola si morit. Chentza de contai ca non si depint custringi is pipius de 6 annus a fai is pendolaris. Custu foras de sa chistioni chi in d’unu logu nci siat o non nci siat una lingua diferente de s’italianu. Ita nc’intrat custu cun su pendolarismo de is pipius? E cun su brivai una bidda de sa scola sua? Is pipius de s’Abruzzu o de sa Basilicata o de sa Toscana, ca non tenint una lingua diferente de s’italianu de imparai in sa scola, si minescint forsis de fai is pendolaris poita ca sa ministra (intzullada de Tremonti) bolit arrisparmiai a pitzus de unu servitziu essentziali comenti sa scola?

E apustis sighit:

Narant chi su mastru ùnicu no andat bene. E carchi unu s'atrivit a nàrrere chi bi cheret unu mastru chi imparet a sos pitzinnos un'àtera limba. Su sardu? Mancu acurtzu: s'ingresu. E puru, cherende, sa Regione aiat dèvidu apogiare sos mastros chi aerent pedidu unu segundu mastru pro su sardu. Nudda. E tando, comente si narat, a chie si istròpiat a manos suas non si pòngiat a prànghere.

Su maistru unicu non bandat prus beni no, ca troppu cosas funt cambiadas de candu unu maistru tutologu mandàt ainnantis sa propriu classi po 5 annus fadendi totus is materias issu.In sa scola elementari puri nci bolint is specializzatzionis, ca non est prus sa scola innui si imparat sceti a ligi, scriri e fai contus. Sa scola elementari (oi dda tzerriant primaria) fiat s’unica chi si sarvàt in su sistema scolasticu italianu: nd’est bessida a is primus postus in graduatorias europeas. E tenit abbisongiu de maistrus de inglesu commenti de sardu, e chi non fessit po mori de custu arretramentu, nci festus puru arribendi bellu a bellu a inghitzai cun su sardu in sa scola. Ca sa scola puru at tentu abisongiu, cumenti s’arrestu de sa sotziedadi, de pigai cuscientzia ca sa lingua sarda si depit torrai a imparai. E immoi? Ita eus a podi fai in una scola chi dd’incurtzant is oras de letzioni, is maistrus e su dinai? Ma ita boleus fai candu in Italia a si guvernai ddoi est genti innioranti e incompetenti?

Narat Pintore ca custa ministra fait su doveri suu de ministra italiana. Custa ministra est fadendi su prexeri de su sistema scolasticu privau! Issa bolit distrugi sa scola pubblica po ammanniai sa privada. Issa est punnendi a unu sistema che cussu americanu: chini si ddu podit permiti pagat is servitzius bonus, is atrus si pigant su scartu. Custu est a fai su doveri de ministra italiana? Ma ita ndi scit custa ministra de sa scola? Sa punna bera de totu sa riforma est sceti s’arrisparmiu, e sceti genti innioranti arrisparmiat in sa scola e sa cultura. Assimbillada dd’ant a sa Finlandia! Innias candu su stadu est in crisi ponint prus dinai in sa scola, poita scint ca de aici ndi ddu torrant in su benidori. In Italia non arribaus a ddu cumprendi, o fortzis poi is chi si guvernant est giustu aici, ca est mellus a guvernai genti innioranti ca non si pesat a murrungiai.

 




 
 
 

 

 
diariulimba@sotziulimbasarda.net  © sotziulimbasarda 2004-2008,"e' vietato riprodurre articoli originali o estratti da questo sito senza l'assenso della direzione"