SU GIASSU
Domo
Ite est Diariulimba
Sa gerèntzia de Diariulimba
Su Sòtziu Limba Sarda
Organigramma de su Sòtziu
LINKS
ARCHIVIU annu pro annu 
Pro retzire sa lìtera de noas
ISCRIENOS
diariulimba@sotziulimbasarda.net



Diretore: Pepe Coròngiu       Coord.Editoriale: Micheli Ladu
CHISTIONES

17/07/2007 
Atumbare contras a "sa classe dirigente"?
[de Nicola Cantalupo]

In custos meses mi so desoghende iscurtende e leghende teorias e bideas de gente chi bolet ispartzire is sardos e peri isciusciare sa tenta sotziale e polìtica chi issientificamente semus in chirca de messare totu paris.In àteros tempos, a lèghere/intèndere custas allegas m'aiat postu peri fele; como non mi narant nudda. At a èssere ca so prus matucu deo, o ca so lompende a una cussièntzia prus manna. Chirco de nde leare medas prus elementos e de ddos acrarare pensende a su tempus benidore sena de mi trobire cun allegas de pagu cabbale.



Tando, amigos. Est ora de cumentzare a meledare in pitzu a su chi giae calecunu at mutidu “su atumbu de tziviltade”. 



S'àtera die fia iscurtende pro belle unu merie is allegas de una fèmina. Una disisperada chi trabballat pro entes chi chircant trabballu pro àteros prus disiperados ma chi nessi non nche ant fuliadu deghe annos pro una làurea chi imperant gosi male. Custas fortzis fiat L1 sarda, o a su nessi ddu connoschiat bene. Fiat peroe una de is chi ant tentu sa bidea (mancari istrumbuladas) in un'ora de sa vida de ddu scavulare su sardu, pro nd'essire peri issa a su pìgiu de is “eletos” sotzialmente. 



Tando, ite ghetu podiat tènnere? A parre suo, su sardu o fiat “ìnnidu” o non serbiat. “Purezza” chi mancu in su 1943 in Germània...A nca fiat gasi: “is limbas naschent, paschent, e si peri morint”. Comente fàghere pro su sardu? A ddu lassare a si mòrrere, simple! A issa non ddi serbit prus, como at achiridu un'àteru status, e nd'est peri pregiada. Issa ischit iscrìere in perfetu italo-burocratesu, est una persone-fata, pròpiu imoe ca issa est lòmpia a custu resurtadu...it'est chi bolimus nois?? Issa giughet babbos chi allegant una limba “pura” e tando est a postu. Àteru non serbit a su pòpulu sardu. 



Mi paret de mi subènnere s'istùdiu de sa Regione chi pag'ora ant presentadu in Paule Làdinu. B'est totu una categoria pitica ma ispainada chi, o tenet su podere, o si creet de ddu tènnere, e pro ddu tènnere depet èssere gasi. Nudda sardu. Chi ddi naras proite non dd'allegant, ti nant ca non serbit e non faet, in domo issoro su sardu est “puro” e in antis non faet a andare (una ispètzia de religione!), e ca oe non tenet sensu a ddu faeddare.



O s'intendent tropu minores pro èssere comente is babbos issoro, o ischint bene cun bene ca pròpiu èssere e si cumportare in custu ghetu est de sa classe dirigente sarda. “Italo-perfeta”. 



Galu prus ispantu cando m'at naradu, fengiosa e matzi-bruta, intzacadina che bidru, ca su setore de is chi trabballant cun sa limba sarda est creschende, amanniende·si peri tropu imoe.. 



Tando, ite bos pensade? Ca custos non si sunt fraghende ca sa gente sarda chi cheret èssere pòpulu non ddos est ameletzende? Deo mi creo ca eja. Pro mene est ora de si nde sapire e nos castiare a cara intre nois. A beru nos credimus ca torrare prus fortza a su sardu, mancari a bellu a bellu, non nos traghet a atumbare cun custa “classe”? 



E pro torrare a su cumentzu e a s'atualidade, ite sensu faghet a tènnere a nos partzire, brighende intre nois, cravende·nos in su parare sa bandera de cada bètia.... ca non sunt is partes geogràficas sardas a brigare, ma is personàgios de su tretu de trabballu nostru, a bias mincidiàrgias e peri cònchinas.



Est ca apo a tènnere sa sorte bona de pòdere iscurtare medas bias is mannos, ca nos imparant meda, peri pro sa chistione noa (ma antiga) de sa limba. S'àtera die un'òmine de Talana chi allegaiat unu sardu de fàghere ispantu, m'at naradu ca isse non allegaiat bene comente a su babbu, ma chi tanti sa limba bandat a in antis, mudat, e a bàlere in sa vida est petzi su de arreconnòschere is deretos nostros (chi is mannos nostros ant cunchistadu in sèculos de trabballu, papende·si su lande de orròele). Un'àteru òmine, custa bia de Mara (Villamar), m'at naradu: “Is sardus? Chistionaus totu sa pròpiu lìngua, mancai siant de su nuoresu, e nosu ddus connosceus ca faiant me innoi atramudendi is bèstias...”. A chie si bolet cravare cun is collegas e amigos boghende dae sa berrita trastos pro istagiare sardos comente “ridutzione”, “palatales”, “istandard poèticos”, mancari “diferèntzias genèticas”?!, ddi naro ca chi non sighimus totu a una tenta, mancu acutzende sa farche amus a messare su campu, e cada perdighedda at a pàrrere unu carraile de non fàghere a ddu brincare.



Semus in medas e de pedde corriatza, e -isperemus!- segados in luna bona, trabballende pro nde pesare una retza manna de operadores chi fatzant su giogu de is sardos lìberos, e bos amus a donare novas. 



Nicola Cantalupo
















  




 

 
 
 

 

 
diariulimba@sotziulimbasarda.net  © sotziulimbasarda 2004-2006,"e' vietato riprodurre articoli originali o estratti da questo sito senza l'assenso della direzione"