© LimbaSarda 2004

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10/10/2005 Contus

Anatomia de un'imbriaghera

de Cŕralu Mulas


Seu sderrigau mesu mortu in su divanu. Seu cambiendi canalis cun su telecumandu, cument’e unu scimpru, sentz’’e castiai nudda. Imŕginis sceti cůrrinti, a fatu s’una de s’atra. Sentz’’e sentidu, sentz’’e lňgiga. A dolor’’e conca forti e a sabori ‘e petrollu in buca seu. Mali m’intendu, arrogau, cument’e cosa bčcia. Totu sa cosa bufada ariserenoti...


Ca nd’apu calau ‘e cosa. Apu cumentzau a tzicheddus de binu: unu, dus tresi, cuatru. A pustis seu passau a is misturas: binegazosa, calimňcio, bicicreta, tandem. Apu cumentzau a pedalai dearerus! Nci funti ampuddas sbuidas in dňnnia logu, in dňnnia arrenconi. Sa domu parit su bidoni po s’arregorta de s’imbirdi: nci nd’est trasparenti, colori ‘e castŕngia, arrůbiu, birdi, grogu, asulu. 

Bellu trčulu. 

Ma totu custu bufňngiu de aundi d’apu bogau a fora? E poita mi seu imbriagau? No est una cosa normali a bufai totu custas cosas... E ita fiat ariseru? Festa? Ariserenoti? Ita apu fatu, ita apu cumbinau?
Ariseru a mericeddu femu incavolau, arrennegau, inchietu. Imoi perou m’intendu mali... 


Bolemu bessiri po mi pasiai, po mi spassiai, po fai rňlliu, ca no bolemu pensai prus, ca tenemu gana de no m’intendi prus. Ceeh... intzŕ mi seu fatu mali po no intendi prus su fatu de m’intendi inchietu? Ita fiat, is pensamentus de is cosas de traballu? O calincuna atra matana?


Eh, mi seu imbriagau... aici... po passai calincuna orixedda chen’‘e pensamentus lčgius, a conca asseliada. Bandabeni, ma mi parit chi nci fessit calincun’atra cosa puru, ‘ta ndi sciu, un’arrexoni pretzisa, sintzilla. 

Boh!
Seguru esti chi sa tenta mia d’apu arrennčscia, ca mi du seu anestetizau su ciorbeddu. E d’apu fatu beni puru, ma aici beni, chi imoi, no tengu prus pensamentus, ca tengu gana mala e duncas no potzu pensai a nudda. 


Stravanau! Po fai passai is doloris de su spiritu mi seu bocěu a bufňngiu. E imoi m’intendu cument’e unu tzŕpulu totu stampau.
Una cosa bessia beni beni! Tropu toga... furbixeddu seu... gi seu a froris!


Ellu. Ma sa duda mia da tengu ancoras: ma poita m’intendemu mali ainnant’e bufai? Est a nai: imoi m’intendu mali ca mi seu avelenau. Ma poita? It’est ki bolemu sciuliai de su ciorbeddu miu? Mi du depu arregordai, depu arrexonai, ma no nci da fatzu a pensai, ca parit chi s’arrexonu si siat arribiu. 

Nc’iat a bolli un’idrŕuligu de su ciorbeddu, ca si depit essi segau calincunu tubixeddeddu de-i sa ciorbeddadura. Segau? E cumenti? Podit essi puru chi su tubixeddu siat ancoras pren’’e alcol e-i duncas su pensamentu non ci da fatzat a nadai. 


Ma imoi seu pensendi. Bolit nai ki no est segau nudda. Mi fai mali sa conca e is pensamentus funti fadighendi a ndi bessiri. Eya, diarerus, mi parit prňpiu de intendi cosa nadendi in s’alcol. Di ŕiri depit essi fatu su pensamentu! 

Ma is pensamentus no pňdint essi fatus de ŕiri sceti. No, no pňdinti ca asinunca totus ěant a essi ogualis. Unu depit essi diferenti de un’atru po calincun’atra cosa, ita ndi sciu... una matčria speciali, ‘ta ndi sciu, unu coloramentu, po nai. A coloris dčpint essi! A fai su pensamentu su colori esti!


Su colori?


Eya, unu lčgiu depit portai cosa niedda. Unu chi fait gosai o bisai depit tenni calincun’atra cosa di un’atru colori. Eya, is cosas bellas funti di atrus coloris. Su nieddu est prňpiu lčgiu. Ma su nieddu at a essi unu colori? E su biancu? Intzŕ, is pensamentus chi no funti lčgius pňdinti tenni unu intr’’e totus is coloris... bogaus su nieddu e su biancu.


Ma nieddu e biancu coloris funti?


Is pensamentus biancus non esěstinti. No, no, gi esěstinti, ca funti is bideas de is atrus chi nosu intendeus i arrepeteus chen’’e nci ponnu calincuna cosa nostra. Custus funti nčutrus i a coloris is pensamentus nostrus!


Eya, eya, is biancus funti ke cosa chi pigaus de is atrus, cosa chi intendeus dňnnia di’, is pensamentus chi funti prontus giai, a tipu umpera i fůlia... eya, biancus cumenti is pratus, is tassas, is posatas de prŕstiga ki nci papaus e poi dus fuliaus. 

E difatis su mundu est pren’’e ŕliga. E is cosas ki intendeus dňnnia diri fŕinti skivu ca funti ŕliga, sempri sa prňpiu ŕliga ki gěrat, ŕliga ki pŕssat de buca a ciorbeddu, e a buca tňrrat. E da spŕinanta!


Tňcat a fai s’arregorta diferentziada de is pensamentus puru. Ma cumenti faeus? Bastat castiai cument’e cŕrriganta de ŕliga sa televisioni, ca parit unu muntronaxu telemŕtigu. Sturaus sa TV? A scioberai nosu etotu seus! 

E totu custa cosa chi ndi bessit de sa televisioni da depeus furriai, da depeus firtrai.Tocat a umperai su ciorbeddu cument’e unu colinu, a donai unu pagheddu de colori a is pensamentus lčgius! Craru! Ladinu! E no, ayň, no nci boliat mera...


Su ciorbeddu no podit essi che cosa nčutra, no est mancu che tripa a centu buciacas sbuidas su ciorbeddu... no, no, no podit essi diaici... E cumenti podit essi su ciorbeddu, sa seu de is pensamentus nostrus, su chi si donat su sentidu, che sa tripa? Seu narendi su sentidu a sa vida nostra, ca sa vida, mischinedda, sentidu no ndi tenit, ma est su ciorbeddu chi du ponit su sentidu, su sinnificau, su sensu. 

Sa vida est chen’’e sensu ma est su ciorbeddu chi si du donat, e duncas no podit essi che sa buseca de su boi, eh no, depit assimbillai a calincun’atra cosa, chi siat a milli coloris, chi donghit luxi a sa vida puru... ta ndi sciu... cument’e a una tavolotza...


Tňcat a s’imaginai a su ciorbeddu cument’e a su pintori chi pintat e donat sa vida... su ciorbeddu est cument’e unu pintori chi si portaus a tragu in dňnnia mamentu de sa vida. Est issu etotu a si fai biri su mundu de unu colori o a medas coloris. 


Ellu, is coloris: unu pagu de birdi, su colori de is matas, de sa naturalesa, de sa sperŕntzia. De su fragu de su beranu chi sciuliat su frius, chi sciollit su ni’; una mŕncia de brau i una di asulu, chi frŕganta de celu, de mari. 

E cun is coloris donaus sa forma a is pensamentus nostrus. E colorendi is pensamentus furriat sa menera de castiai sa vida, su mundu, is atrus. E nosu e totu. Totu est mellus, prus mellus, mellěssimu! 

Una pinzellada a-i custu mundu tristu, a-i totu custa genti chi umpčrat sa fortza lčgia, sa biolčntzia a priori, s’arrexonu chen’’e is sentimentus, e chi poi cěrcanta de spainai totus custus pensamentus lčgius a is atrus... una bella passara ‘e pinzellu totu colorau... unu pagu de arrůbiu, su colori de s’amori, de su sŕnghini. Ndi podeus intendi su fragu puru candu stimaus, candu gioghitaus, candu fastigiaus.


E candu acŕbant is coloris? Andaus a dus comporai. Eya, eya... andaus a dus comporai. Inui? A sa butega de is coloris? Ma ki sa butega est serrada? 


Mi’ poita mi seu imbriagau ariseru! Gia’, s’arrůbiu, su colori ‘e su binu!


Is pensamentus biancus fěanta bessendi nieddus in deretura, m’intendemu mali, femu incatzau, nervosu, a matza bruta, cun sa televisioni e is giornalis ki kistionŕnta de mortus bocěus, mortus chi si fěanta bocěus, mortus chi ěanta bocěu a calincunu, mortus chi fěanta arresuscitaus po bociri a calincunu e chi poi si fěanta torraus a bociri... E bombas, fogus, frastimus. No tenemu prus scorta de colori arrůbiu in conca mia, no portamu prus ispera de stima e de amori.


No nci da fait prus su ciorbeddu miu a ndi ghetai de colori in custu mundu sempri prus a biancu e nieddu. No nci da faemu prus, no poderamu prus nudda. 

Emu spaciau is coloris, seu bessiu po andai a sa butega de is bisus e de is coloris, ma sa di’ fěat serrada. Nci fiat unu cartellu. Naca fěanta a fai is fčrias.


Ma acantu ‘e sa butega serrada de is bisus e de is coloris nci fěat un’enotčca oberta. Femu ingunis, e mi seu pensau “su binu no est arrůbiu e s’ŕlcol no fěrmat is pensamentus lčgius?” E diaici apu comporau cantu prus ampuddas podemu, de binu e de atras bebidas coloradas, cantas prus nd’ arrennescemu a pigai cun is manus e cun is dentis. E seu torrau a domu cun cuatru bussas prenas. 

Apu tzerriau a calincunu amigu miu. Eus aprontaus una bella festixedda a TV sturada. Is pensamentus nieddus funti sparčssius. 


No s’alcol a sa sola no serbit, tocat a du consumai in-d una manera pretzisa, tocat a ligi sa posologia: tocat a du pigai cun is amigus prus mellus e cun cosa bona de papai; tocat a du fai spassiai cun sa chitarra, a du fai evaporai sudendi, ballendi, cantendi; tocat a no du amisturai cun sa mŕkina e cun is motoris. Diaici su bufňngiu si fait!


No... no bollu nai dňnnia di’, ma dňnnia tanti, candu eus spaciau is coloris. E no po bisai un’atru mundu, nossi, ma po ndi pintai custu etotu.


Caralu Mulas 

A segus