Sa Retza de sas Retzas pro sarvare sas limbas de minorias?
No b’aiat zente meda a su seminàriu “Sas limbas natzionales e s'informatzione in Internet”, organizadu in Nùgoro sapadu su 27 de maju coladu, dae su Consòrtziu Universitariu de sa tzitade barbaricina. Ma in s’aula manna de carrela de Salaris, sa pagu presèntzia de pùblicu no at istrobbadu pro nudda s’acumprimentu de sos traballos.
Pro chie bi fiat est istadu de interessu meda a intèndere su contu de sas diferentes realidades italianas e europeas chi pertocant a sas relatas intre limbas minorizadas, informatziones e impreos in internet. Posca de sos saludos avesados, Pròspero Moran, diarista asturianu, at inditadu chi s’àndala de sighire pro sas limbas pagu difusas est cussa de fàghere informazione cun su mèdiu de sa limba etotu. Pro Moran, chi at sutalineadu s’importu de sos cumcàmbios in “copy left” intre giassos e minorias, tocat a giare atentu de prus a sa calidade chi non a sa cantidade de limba iscrita.
Javier Diaz Noci, catedràticu de s’Universidade de sos Paisos Bascos, at pintadu in d’una relata crara e ampra s’istadu de s’euschera pro su chi pertocat s’istandardizatzione e s’informatzione in sos mèdios massivos.
Sa catalana Silvia Lombart de su giassu www.lamalla.net at nadu chi s’initziativa de sa grefa chi ghiat su diàriu est pagada in totu dae su guvernu de Barcelona e chi su gastu annuale est de 40 milli euros.
Su galitzianu Luis Rodriguez, proprietàriu de su portale www.vieiros.com, at contadu de sas dificurtades chi bi bi sunt in Galìtzia pro custu paru de intrapresas. Ines Cavalcanti, de sa minoria ocitana italiana, at nadu chi est pretzisu a leare imparu dae s’isperièntzia de sa Limba Sarda Comuna pro totu sas limbas chi galu no ant un’istandard.
William Cisilino, friulanu, at decraradu ca <sa 482, in Friuli, pro comente est istada interpretada at fatu prus difitzile s’insignamentu de su friulanu in sas iscolas>. Posca, at pintadu cun detallos s’atividade de lenghe.net.
Ghjacumu Thiers, intames, at informadu de sas ùrtimas novidades in argumentu de Còrsica e Corsicanu.
Diegu Corràine, diretore de su master in tradutzione e comunicatzione a s’internu de su cale s’est fatu su seminàriu, at nadu chi <Internet est s’ocasione pro isperimentare sena birgonza s’impreu formale e normativu de su sardu>.
B’at àpidu carchi interventu dae su pùblicu, comente cussu de Carlo Zoli, tècnicu de sa Open Lab-Linguistica Informatica de Firenze, chi at cumbidadu sos rapresentantes de sos diàrios informàticos presentes a cumcambiare tecnologias pro crèschere totu paris.
Peppe Coròngiu, diretore de Diariulimba (chi in su libru suo essidu como pagas dies “Guvernare cun sa limba” at intregadu unu capìtulu intreu a custas chistiones informativas), at nadu ca in Sardigna, giai ca sa Limba Sarda Comuna est un’ocasione bona, est ora de si che lassare a palas sas brigas de sos annos colados e traballare finas cun d’una cuncòrdia politicamente possibile, intre medas cosas, pro cumbàtere sa discriminatzione chi si faghet a su sardu in sos mèdios massivos isulanos.
A sa congruida de sos traballos est istadu craru a totus ca sa situazione de sa limba sarda in sos mèdios de comunicatzione no est bona pro nudda e s’art. 14 de sa lege 26 de su 1997 cheret cambiadu