© LimbaSarda 2004

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

20/05/2005 Atòbiu in Assemene pro Atlantikà

"S'Unesco aberit sa janna a sa Sardigna manna de Sèrighe Frau" 

de Daniela Sanna 

Est de sapadu coladu su bellu e, pius de tottu, interessante aboju chi b'at àpidu in Assemene (CA), in sa sede ‘ezza de su comune. Cun Sèrighe Frau, autore de “Le colonne d’Ercole bi fint Frantziscu Cubeddu, fotògrafu, su sìndigu de Assemini, Giuanni Manca, de sa domo editora Condaghes, e Istevene Farris attore.



Titulu: “Sardinnia Ile Myte in s’ile de France”. Un’ipotesi diventa tesi. La Preistoria diventa Storia.



S’apposentu inue fit apparitzadu s’aboju fit pienu, tantu chi zente meda chilcaiat de iscultare e idere acerada a sos balcones dae fora, pruite no fit resessida a intrare dae cantu sa sala fit atrumàda .



Serighe Frau, con sos ilmultatzos, su risu beffianu e su fare siguru, at gai faeddadu de s’esperientzia sua chi at bìvidu in custos ultimos tres annos cun sos istudios chi at fattu pro su liberu-inchiesta, chi at apidu comente fine de istudiare e iscoberrere chie aiat postu sas colonnas d’Ercule in Gibilterra e accioppare sa sea inue intàmas fint de abberu sas colonnas famadas.



In custu giassu de Diariulimba fit istada giai pubblicada sa recensione de custu bellu libberu (bastat a torrare a s’archiviu pro la agattare) e pro tota sas informatziones bos potide cullegare a su giassu de Serighe Frau www.colonnedercole.it).



S’atobiu fit pius che ateru unu resumu de ideas, impressiones, reatziones, chi bi sunt istadas a s'incras de sa bella mustra de Parigi de “Atlantika”, s’espositzione partida dae sa Sardigna pro faghere connoschere a tottu su mundu sas teorias de Frau, chi a cantu paret at àpidu sutzessu meda.



Promotore de sa manifestatzione fit s’UNESCO, chi cun su ghiadore de sa cultura at manifestadu entusiasmu e est istadu bene impressionadu e interessadu.

Frau at fattu faeddare sos istudiosos, archeologos, rappresentantes de ateros Istados presentes a sa mustra de Parigi cun pellìculas e cun sa leggidura de sos interventos pius importantes fatta dae su zovane Attore Istevene Farris.



Sa zente presente est parfida interessada meda e nechidada puru candu Frau prima, e Manca a pustis, ant però ammentadu sa gherra chi una grefa (pro su pius de sardos e custa est sa birgonza) de istudiosos, intellettuales, iscrittores, sovraintendentes, e calchi ateru, li sunt fattende pro ghettare ludu a subra da sas teorias mentovadas, pro si nche èssere permissu, issu, unu “giornalista”, de fàghere istudios chena los giamare. 



O fortzis chena àere su "benestare" issoro. E peius ancora de cherrere imbentare mitos pantastigos pro coglionare sos sardos ponendèli in conca ideas de immannaria de su populu sardu in su tempu passadu. Mitos chi fortzis calicunu de issos at nadu Frau, “est pagadu po chircare e de istudiare de annos e annos e no nche est resessidu mai!”.



Ideas chi, a parre de custos sapios, istudiosos o cattedraticos, de Firenze puru,” ant a "podere gighere sos sardos a sa violentzia pro pedire pius autonomìa o importantzia abbaidende a una istoria gai pantastiga e pagu bera".



Frau at ispiegadu pruite, su documentu, cun nessi chento frimmas boglidas, l'ant fattu pro bloccare totu s’entusiasmu chi sos sardos chi aiant leggidu su libberu fint incumintzende a intèndere.



Fortzis, at nadu Frau, e pare propriu custa sa molla iscadenante, pruite calchi istudiosu-geologu meda famadu (Mario Tozzi puru) chi aiat bidu sas teorias de Frau, li aiat cunsigliadu de frimmare sos iscavos in unu Nuraghe, “S’Urachi” in su Sinis, proite “podiat essere importante meda a lassare totu intattu pro faghere sos istudios a subra su maremoto” li aiat nadu. 



Ma calicunu archeologo aiat disizu pro sighire a iscavare.



E calencunu isgavu est torrau a a partire a pustis de 57 annos chi fit istadu frimmu !!!



Meraviza!!! Ite los at movidos a pustis de 57 annos?



Fortzis Serighe Frau e sa timoria de sas teorias suas? 



Ma sighimos cussu chi at nadu a su convignu s’autore. 





At ispiegadu chi s’assistente de Ciampi pro s’archeologia est istadu meda interessadu a sa Sardigna e a s’istoria sua e a tottu custos istudios, e chi sa Rezone nostra in s’UNESCO at apidu unu trattamentu comente si fit istada unu Istadu, cun atentziones meda.



E tando si dimandat Serighe Frau, “bisonzat de idere si sa Sardigna cheret istare a segus a totu custas iscopertas noas o cheret sighire fattu a tzertos quaquaraquà?”- 





“Sos mantessi chi andant in ziru a narrere a sos zovanos archeologos chi, si passat sa teoria sua, nemmancu unu sardu at a trabagliare pro sos iscavos chi s’ant a faghere”-“Cosa e’ maccos!!” sighit Frau. “Custas teorias e istudios ant a essere una richesa pro sa Sardigna!”. 



Sos Algerinos e Tunisinos intantu creent chi s’iscoberta de Frau e sa teoria de che pònnere sas colonnas de Ercole intra sa Sicilia e sa Tunisia at a pòdere èssere importante pro issos puru, e issos sì, chi sunt cuntentos e abbaidant a innanti. 



S’autore-giornalista, faeddat a fronte paradu, narat numenes e sambenados de chie est cumbattende contra a sos interessos de sos sardos, e, in pari cun Giuanni Manca, (editore) numinant Giuliu Angioni (de reghente nomenadu de Soru in sa cummissione de sa limba puru) comente capofila e ghiadore de tottu custa campagna contra a issu e a s’interesse de s’isula nostra. “At iscrittu puru una littera a Su Presidente de su Cossizu Spissu, imprentada in su giornale de Sardegna pro lu cunvinchere, e cun issu a totu sos sardos, a non dare importantzia a s’invitu in Francia pro sa presentatzione de Atlantika!” -at nadu Manca indignadu- "paret su mundu a s'imbesse"!



“In ateros logos..- at sighidu poi Frau – candu calicunu giompet a su traguardu li faghent festa e buffant in pari su Champagne. In Sardigna nono, lu leant a ciaffos, fintza si est issu su binchidore”. E Frau isperat chi, a su nessi sas amministratziones comunales interessadas, lu agiuent, pro sighire a istudiare e mandare a innanti sas chircas pro faghere bennere in Sardigna Istudiosos dae totu su mundu. S'interesse pro s'archeologia de sa terra nostra, si fit frimmadu a pustis de sa malària, chi faghiat timire sos istudiosos, istoricos e chiesisiat a bennere in Sardinia propriu in cussos annos in sos cales in tottue sa chircas pro s'istoria de su mediterraneu fint andende ainnanti, at agnantu Frau. 



Sa Sardigna e sos sardos ant àpidu una funtzione de importu in su Mediterraneu, e innanti a sos Fenicios, Punicos, Romanos bi fint issos, sos nuraghesos. "Ite fine ant fattu?"- est sa pregunta de Frau. Sa partida no paret né accabada né perdida e nois l’amus a sighire.



Solu unu meledu chelzo acciunghere. Ma, sos ghiadores de sa ghenga contras a Serighe Frau, no ant a essere sos mantessi chi cherent frimmare sa limba sarda e faeddant cun sos mantessi argumentos?



Sos intellettuales fenicios... 



Candu una cosa non si podet cuntrollare, o est sa negatzione de tottu su trabagliu de una vida in sa cale no s’at mai bogadu a pizu nudda, si podet dare chi fortzis est menzus a la isconzare pro no perdere fama e credibilidade.



At a essere custa sa motivascione de sos intellettuales e istudiosos de domo nostra? Comente a narrere: si deo appo faddidu no chelzo chi ateros bi resessant! 



Forsis sa Sardigna est maleposta gratzias a sa zente gai!



Daniela Sanna

A segus