Unu cartellu po sa beridade istòrica. Insoru de su "Monumentu pro sa bìnchida" fraigau dae sos fascistas in Bolzanu in su 1928 ant postu - e fut ora - una sinnalètica pro ispiegare su chi est. Su testu in Tedescu, Italianu, Ladinu e Ingresu narat: <Custu monumentu dd'at postu su regime fascista pro festare sa bìnchida de s'Italia in sa Prima Gherra Mundiale. Custa bìnchida at favoridu s'ispartzidura de su Tirolu e su disterru de sa gente de su Sud Tirolo dae sa patria mama Austria>. In d'una cunferentzia cun s'imprenta su presidente Luis Durnwalder, de sa Sudtiroler Volkspartei at nau ca <custu est unu passu a in antis in sa tenta pretzisa, ma non cheret nàrrere ca goi ant issorviu su problema>. Medas de is chi foeddant tedescu e ladinu cussiderant su simple fatu de s'agatare in cue cussu monumentu unu sinnu de repressione, e nde ddue at paricios chi sunt de acordiu pro nde ddu fuliare a terra.